طبق آمار وزارت مسكن و شهرسازي، تا پيش از سال80، به‌طور ميانگين روزي 12/2حادثه آتش‌سوزي در سطح كشور رخ داده اما در سال 80 اين آمار به روزي 9/14حادثه افزايش يافته است. در سال 85 هم به‌طور متوسط حدود روزي 25حادثه و سال 93 به‌طور ميانگين روزي 55 آتش‌سوزي داشته‌ايم. خريد يك كپسول آتش‌نشاني، كنترل شير‌هاي گاز و تعويض سيم‌كشي قديمي خانه‌ها از نكاتي‌ست كه همه ما براي جلوگيري از اين اتفاق ناخوشايند رعايت مي‌كنيم اما از آنجا كه هيچ‌وقت حادثه خبر نمي‌كند بهتر است براي اتفاقات و جبران ضرر مالي‌اي كه بعد آتش‌سوزي ممكن است خانواده را تحت فشار قرار دهد هم‌فكري كنيم. بهترين گزينه بيمه آتش‌سوزي است كه مي‌تواند خيال ما را در اين زمينه لااقل از نظر اقتصادي آسوده‌تر كند. سري زده‌ايم به بازار خريد بيمه آتش‌سوزي.
- بيمه آتش‌سوزي چه پوشش‌هايي دارد؟
بيمه آتش‌سوزي زير گروه بيمه اموال است. بيمه‌گر متعهد مي‌شود در قبال دريافت حق بيمه، خسارت ناشي از خطرهايي را كه در برگه بيمه مشخص شده است، با توجه به دارايي‌هاي بيمه‌گذار در مدت مشخص جبران كند.
بيمه آتش‌سوزي خسارت وارده به اموال و دارايي‌هاي منقول و غيرمنقول همانند ماشين آلات و تجهيزات، لوازم و اثاثيه منزل، ملزومات اداري، موجودي فروشگاه‌ها و انبارها و ساختمان‌ها و تأسيسات واحدهاي صنعتي، غيرصنعتي، تجاري ومسكوني را جبران مي‌كند.
بيمه آتش‌سوزي 2نوع خطر را تحت پوشش قرار مي‌دهد؛ خطرات اصلي و اضافي. آتش‌سوزي و انفجار و صاعقه در گروه خطرات اصلي و زلزله، سيل، طوفان، تركيدگي لوله آب، ضايعات ناشي از برف و باران، سقوط هواپيما و هلي‌كوپتر، شكست شيشه و سرقت از منزل هم در گروه خطرات اضافي دسته‌بندي مي‌شوند.
با پرداخت حق بيمه بيشتر مي‌توانيد خانه يا مراكز صنعتي و غيرصنعتي‌تان را در مقابل بلايي مثل خسارات ناشي از انفجار مواد منفجره (ديناميت، تي‌ان‌‌تي و باروت) و حتي انفجار اتمي، اشعه راديو اكتيويته و يون‌زا، خسارات وارد شده به مسكوكات، پول، اوراق بهادار، فلزات قيمتي، جواهرات و سنگ‌هاي گرانبها و خسارات وارد شده به اسناد، نسخ خطي و هزينه بازسازي، جمع‌آوري مجدد اطلاعات و يا تنظيم دفاتر بازرگاني بيمه كنيد.
خسارات ناشي از، شورش، آشوب، اغتشاشات داخلي يا اقدامات احتياطي و انتظامي تحت پوشش بيمه آتش‌سوزي قرار نمي‌گيرد. يعني مثلا اگر در يك تعقيب و گريز پليسي، اتفاقي افتاد كه در اثر آن خانه شما آتش گرفت، بيمه تعهدي به پرداخت خسارت ندارد.
- آتش‌سوزي از نظر بيمه يعني چه؟
آتش‌سوزي هنگامي مورد پوشش بيمه قرار مي‌گيرد كه سوختن به‌طور ناخواسته و در محلي نامناسب اتفاق بيفتد يا شعله كنترل‌شده در اثر خارج‌شدن از حريم امن خود به اشياي مجاور سرايت كرده و با برجاي‌گذاشتن آثار سوختگي، خسارت ايجاد كند. فرض كنيد يك وسيله، تحت‌پوشش بيمه بوده و جبران خسارت وارد به آن در تعهد بيمه‌گر باشد، در اين صورت اگر اين وسيله درون اجاق گاز يا شومينه يا وسيله‌هاي اين‌چنيني قرار داده شود و بر اثر سوختگي ازبين برود، بيمه‌گر وظيفه‌‌اي براي جبران خسارت در مقابل بيمه‌گذار ندارد، چرا كه در اين مواقع آتش از منبع حرارت خارج نشده بلكه شيء داخل اين منبع قرار گرفته است. خبرهايي كه روزهاي آخر سال صفحه‌هاي حوادث روزنامه‌ها را پر مي‌كند مربوط به انفجار مواد محترقه است كه بسياري از خانه‌ها در اينگونه حوداث به آتش كشيده مي‌شوند اما خبر بد اينكه بيمه‌گر هيچ تعهدي نسبت به اين نوع آتش‌سوزي ندارد و هر نوع خسارت وارد در اين حوادث غيرقابل جبران است.
- شرايط بيمه‌نامه‌ها چه فرقي با هم دارند؟
بيمهنامه با سرمايه ثابت: بيمه‌گذار در زمان تكميل فرم پيشنهادي در بيمه بايد ارزش واقعي را اعلام كند تا هنگام بروز حادثه بتواند خسارت واقعي و كامل را دريافت كند.
بيمهنامه با شرايط توافقي: بيمهنامه براساس سرمايه توافقي صادر مي‌شود به اين ترتيب پس از توافق طرفين بيمه‌گر و بيمه‌گذار، سرمايه توافق‌شده ملاك رسيدگي و پرداخت خسارت احتمالي خواهد بود.
بيمهنامه با شرايط جايگزين: تورم و افزايش قيمت‌ها موجب‌شده قيمت ساختمان‌ها و ماشين‌آلات واحدهاي صنعتي افزايش پيدا كند و به همين دليل بيمه‌گذاراني كه ساختمان و ماشين‌آلات آنها بر اثر آتش‌سوزي از بين مي‌رود نمي‌توانند با دريافت خسارت، ساختمان‌ها و ماشين‌آلات را بازسازي و جايگزين كنند. بنابراين با درخواست بيمه‌گذار و براساس موافقت بيمه‌گر مي‌توان بيمهنامه را براساس ارزش جايگزين و بازسازي بيمه كرد.
بيمهنامه با شرايط فرست لاس: در مواردي كه امكان ازبين‌رفتن كامل مورد بيمه بر اثر خطراتي كه موجب آتش‌سوزي مي‌شود وجود ندارد، يعني اموال بيمه‌شده در سطح نسبتا وسيع پراكنده است به‌گونه‌اي كه درصورت وقوع حادثه احتمالي تنها بخشي از اموال مورد بيمه دچار خسارت مي‌شود، درصورت تمايل بيمه‌گذار به صدور بيمهنامه به‌صورت فرست‌لاس، با انجام بازديدهاي فني بزرگ‌ترين خسارت احتمالي برآورد و براساس آن بيمهنامه مناسب طراحي مي‌شود.
بيمهنامه شناور: اين بيمه معمولا براي موجودي انبارها با توجه نوسانات موجودي انبارها در بازار صادر مي‌شود. طبق اين بيمهنامه بيمه‌گذار موجودي انبار را در پايان هر‌ماه براساس اسناد و مدارك موجود به بيمه اعلام مي‌كند. در اين روش حق بيمه براساس ميانگين سرمايه اظهارنامه‌هاي ارسالي به مركز بيمه تعيين مي‌شود.
- چند نوع بيمه داريم؟
بيمه منازل مسكوني: واحدهاي مسكوني به‌صورت ويلا، خانه، آپارتمان و مجتمع‌هاي آپارتماني همگي در گروه بيمه منازل مسكوني هستند.
بيمه مراكز صنعتي: كليه كارخانه‌ها و واحدهاي توليدي، مراكز صنعتي و انبارها در اين بيمه دسته‌بندي مي‌شوند. مراكز صنعتي مي‌توانند ساختمان، ماشين‌آلات، تاسيسات، موجودي مواداوليه، موجودي مواد در حال توليد و موجودي انبار‌هايشان را بيمه كنند.
بيمه مراكز غيرصنعتي: مغازه‌ها و مراكز تجاري، مراكز اداري، مراكز خدماتي، مراكز عمومي و مطب پزشكان در گروه مراكز غيرصنعتي هستند كه مي‌توانند ساختمان و تأسيسات، موجودي، اثاثيه و... را بيمه كنند.
- شما در قبال همسايه‌تان هم مسئوليد
شما مي‌توانيد همسايه‌هايتان را هم در بيمه آتش‌سوزي خانه يا مركز تجاري يا صنعتي‌تان بيمه كنيد. با اينكه شما با اين كار بايد حق بيمه بيشتري پرداخت كنيد اما اكثر بيمه‌ها براي اين طرح حدود 70درصد تخفيف قائل مي‌شوند. در اين طرح، خسارت وارده به همسايگان در نتيجه آتش‌سوزي منزل شما تا سقف مشخص توسط بيمه‌گر تضمين مي‌شود. اين نوع بيمه، معمولا علاوه بر هزينه‌هاي درماني شامل مبلغي جهت هزينه اسكان موقت نيز مي‌شود.
- قيمت چند است؟
فكر نكنيد مثل بيمه شخص ثالث يا بيمه بدنه ماشين اگر تصادفي نداشته باشيد براي حق بيمه سال بعد مشمول دريافت تخفيف خواهيد شد. حق بيمه آتش‌سوزي همواره مبلغ مشخصي است، مثلا اگر خانه يا مركز صنعتي‌تان را 50ميليون تومان بيمه كرده‌ايد تا انتها حق بيمه پرداختي شما همين مبلغ باقي خواهد ماند. اين را هم بدانيد كه مثل هر بيمه ديگري، نمي‌توانيد حق بيمه پرداختي‌تان را به بهانه اينكه هيچ وقت آتش‌سوزي‌اي براي شما اتفاق نيفتاده از بيمه‌گر پس بگيريد، چرا كه حق بيمه‌اي كه شما پرداخت مي‌كنيد براي جبران خسارت كساني مصرف مي‌شود كه اين حادثه برايشان اتفاق افتاده است كه ممكن است خود شما در آينده يكي از همين افراد باشيد.
- حق بيمه چطور محاسبه مي‌شود؟
به‌طور كلي ارزش بيمه آتش‌سوزي يك ساختمان به ارزش بازاري ساختمان (غير از زمين ملك) و ارزش كالاهاي موجود در خانه بستگي دارد. منتهي هنگام محاسبه نرخ نهايي، اجزاي فوق در ضرايب مخصوصي ضرب مي‌شوند. اين ضرايب براي واحدهاي مسكوني يكسان و براي واحدهاي تجاري بسته به نوع فعاليت صنفي متفاوت است. به‌عنوان مثال اين ضرايب براي يك انبار آهن كه در آتش‌سوزي خسارت كمي مي‌بيند با يك انبار چوب يا كاغذ يكسان نيست و طبيعتا مالك انبار آهن مبلغ كمتري به‌عنوان حق بيمه پرداخت مي‌كند. براي روشن‌ترشدن مثالي برايتان مي‌آوريم. نرخ حق بيمه منازل مسكوني حدودا 0/18در هزار تعيين مي‌شود. با اين نرخ اگر ارزش ساختمان خانه‌تان 100ميليون تومان و اثاثيه آن 30ميليون تومان تعيين شود، با درنظرگرفتن ماليات بر ارزش افزوده مبلغي كه شما به‌عنوان حق بيمه پرداخت خواهيد كرد چيزي حدود 25هزار و 500تومان خواهد شد.
نظر شما